آمار تکان دهنده از سودآوری شرکت برق منطقه ای تهران، زخم عمیق تعرفه گذاری یارانه ای بر پیکر صنعت برق - وبلاگ همسفر

به گزارش وبلاگ همسفر، آمار تکان دهنده عملکرد شرکت برق منطقه و ثبت حاشیه سود منفی 238 درصدی در سال 1399، تنها یک نمونه از فاجعه هایی است که به علت نظام تعرفه گذاری یارانه ای به وجود آمده است.

به گزارش گروه مالی وبلاگ همسفر، انتخاب نظام تعرفه گذاری انرژی مبتنی بر یارانه زمینه ضرردهی مطلق در صنعت برق کشور را رقم زده است. بسیاری از شرکت های بخش خصوصی فعال در این حوزه با ضرر و زیان قابل توجه روبرو شدند و بخش دولتی حاضر در این صنعت هم، به طور مداوم زیان ثبت نموده و این زیان را از منابع متعلق به بودجه همه مردم جبران می نماید.

بر خلاف بسیاری از نقاط جهان، ایران و چند کشور معدود برای عرضه انرژی از نظام یارانه ای استفاده می نمایند که زمینه کاهش قابل توجه قیمت فروش برق نسبت به قیمت تمام شده آن را فراهم می نماید. به عبارت دیگر میانگین قیمت عرضه این کالا تنها 5 درصد از قیمت فراوری آن را شامل شده و 95 درصد به جای مانده در قالب یارانه از منابع دولتی و متعلق به جیب همه مردم پرداخت می گردد.

رویه مذکور علاوه بر ایجاد زیان سنگین برای بخش خصوصی و دولتی فعال در صنعت برق، زمینه کاهش ارزش انرژی نزد مشترکان را فراهم نموده و این مسئله بی توجهی به اصلاح الگوی مصرف را در پی دارد، در این شرایط مشترک صنعتی به علت مقرون به صرفه بودن انرژی هیچ انگیزه ای برای ارتقای فناوری فراوری و کاهش مصرف برق ندارد، مشترک بخش خانگی هم حسی از ارزش این کالای اساسی را نداشته و تا حد توان نسبت به مصرف اقدام می نماید و از سوی دیگر سایر مشترکان هم بدون توجه به صرفه جویی به استفاده از برق ادامه می دهند.

آمار تکان دهنده از شرکت برق منطقه ای تهران

تداوم وضع نامطلوب نظام تعرفه گذاری در سال های اخیر با توقف توسعه صنعت برق همراه شده و در پی آن زمینه خاموشی های گسترده را فراهم نموده است. علاوه بر این این مسئله منجر به ثبت آمار تکان دهنده ای در بعضی از شرکت های برق منطقه شده است.

به گزارش فارس، بر اساس گزارش ارائه شده از سوی شرکت برق منطقه ای تهران پیرامون عملکرد این شرکت در سال 1399، آمار بسیار عجیبی به ثبت رسیده است.

در همین رابطه شرکت برق منطقه ای تهران در سال گذشته مجموعا 48 میلیون و 304 هزار و 6 مگاوات ساعت برق عرضه نموده که 16.8 درصد از عرضه برق کشور را شامل می گردد.

با توجه به نظام تعرفه گذاری یارانه ای و در شرایطی که هزینه فراوری برق بدون در نظر گرفتن هزینه توزیع معادل 1300 تا 1400 تومان برای هر کیلووات ساعت محاسبه می گردد، میانگین نرخ فروش برق به وسیله شرکت برق منطقه ای به طور میانگین 81.5 تومان برای هر کیلووات ساعت بوده است.

به استناد ترازنامه مندرج در آمار، عایدی شرکت برق منطقه ای تهران ناشی از 3 جزء عایدی ناشی از فروش، عایدی حاصل از انتقال برق و عایدی های غیر عملیاتی در سال 1399 معادل منفی 53 میلیارد و 393 میلیون و 500 هزار تومان به ثبت رسیده است.

علاوه بر عایدی منفی به ثبت رسیده در ترازنامه سال 1399، مجموع هزینه های شرکت برق منطقه ای تهران در سال گذشته شامل 13 بند مجموعا معادل 2860 میلیارد و 93 میلیون 100 هزار تومان بوده است.

به استناد این آمار مجموع عایدی شرکت برق منطقه ای در سال 1399 نسبت به سال 1398 با کاهش 811 درصدی روبرو شده است، علاوه بر این، هزینه های شرکت مذکور در سال 1399 نسبت به سال 1398 با افزایش 7.8 درصدی روبرو شده است.

حاشیه سود منفی 238 درصدی شرکت برق منطقه ای تهران در سال گذشته

عملکرد بسیار نامطلوب شرکت برق منطقه ای تهران در سال 1399 در حالی رقم می خورد که منابع بودجه ای این شرکت در سال گذشته نسبت به سال 1398 با افزایش 35 درصدی روبرو شده است.

به طور کلی بازده فروش به اسم شاخص حاشیه سود شرکت برق منطقه ای تهران در سال 1399 برابر منفی 238 درصد محاسبه شده و بازده حقوق صاحبان سهام این شرکت منفی 48 درصد شناسایی شده است.

آمار تکان دهنده بیان شده نسبت به عملکرد شرکت برق منطقه ای تهران تنها یک نمونه از عملکرد بسیار منفی شرکت های خصوصی و دولتی فعال در حوزه صنعت برق کشور است. این درحالیست که صنعت برق کشور از سوخت نسبتا رایگان به منظور فراوری برق استفاده نموده و هزینه نیروی انسانی هم بسیار کمتر از هزینه نیروی انسانی در سایر کشور های جهان است.

با این وجود، استناد به نظام تعرفه گذاری مبتنی بر یارانه انرژی سبب شده تا با وجود مزایای یاد شده، صنعت برق کشور با زیان نجومی روبرو باشد. علاوه بر این عملکرد متولیان این صنعت هم در سایه نظام تعرفه گذاری غلط غیر شفاف باقی خواهند ماند.

لزوم جراحی مالی در صنعت برق با اصلاح صحیح تعرفه پرمصرف ها

لازم به ذکر است با توجه به ضرر و زیان ثبت شده صنعت برق ناشی از نظام تعرفه گذاری یارانه ای، راه حل حل این مسئله رجوع به نظام های صحیح تعرفه گذاری از جمله نظام تعرفه گذاری پلکانی موثر و منطبق بر قیمت تمام شده فراوری برق است.

بر همین اساس، مهدی هاشم زاده، کارشناس مالی در تشریح نظام تعرفه گذاری پلکانی موثر گفت: در نظام تعرفه گذاری پلکانی موثر که بر مبنای مدل تعرفه گذاری پلکانی افزایشی (IBT) است، قیمت انرژی برای عموم مردم و مشترکان کم مصرف ثابت و با قیمت کمتر از قیمت تمام شده نگه داشته می گردد، ولی برای مصارف بی رویه مشترکین پرمصرف، به شدت افزایش یافته و یا آزاد می گردد، به نحوی که یارانه پرداختی به مشترکان کم مصرف از محل پرداخت مشترکان پرمصرف تامین گردد.

در مدل تعرفه گذاری پلکانی افزایشی، قیمت حامل های انرژی فقط برای مشترکین پرمصرف افزایش می یابد و عموم مردم از افزایش قیمت مصون هستند. اینکه چه خانوار هایی پرمصرف هستند، بر اساس الگوی مصرف اکثریت مشترکین تعیین می گردد.

به همین دلیل، امکان تداوم فرایند فعلی نظام تعرفه گذاری با توجه به منابع کشور وجود ندارد و تغییر در نظام تعرفه گذاری منطبق بر تجربیات مثبت جهان باید مورد توجه قرار بگیرد.