آمادگی تیپاکس برای ورود به بازار کتاب، کار فرهنگی به حمایت دولتی احتیاج دارد - وبلاگ همسفر

به گزارش وبلاگ همسفر، خبرنگاران، نقش شرکت های پستی، در روزگار مدرن اهمیت زیادی پیدا نموده است. خرید در دنیای مجازی با این شرکت ها معنا پیدا می نماید، زیرا در هر خرید، باید بسته ای از طرف شرکت یا فردی به دست فرد دیگر برسد. در این میان، مجازی شدن بازار کالاهای فرهنگی، از جمله بازار کتاب نیز ضرورت استفاده از خدمات پستی را افزایش داده است.

شرکت ملی پست در برگزاری نخستین دوره نمایشگاه مجازی کتاب در سال 99 وظیفه ارسال کتاب به سراسر کشور و رساندنشان به دست خریداران را داشت و به زودی در دومین دوره از این نمایشگاه نیز، ایفای نقش خواهد نمود. بدون شک، ارائه این حجم از خدمات، بدون بهره مندی از منابع دولتی و تخصیص یارانه، شدنی نیست؛ حمایت هایی که شرکت های خصوصی پستی نیز در صورت دریافت آن می توانند به سهم خود به شبکه های توزیع کتاب در کشور یاری نمایند.

مهرداد فاخر کارآفرین، بنیان گذار، رئیس هیات مدیره هلدینگ فاخر و مدیرعامل شرکت تیپاکس است. او فارغ التحصیل رشته مدیریت کسب و کار در دانشگاه آدامسون انگلستان است. به گفته این مدیر جوان، سال 1396 برای فاخر سال تحول، تغییرات دیجیتال و توسعه کسب و کار بر بستر فناوری بود. او در این سال برنامه ای با عنوان جت (سیستم جمع آوری و توزیع) طراحی کرد و فرآیند خدمات پستی بر بستر وی، همچنان در این شرکت دنبال می گردد. با او هم صحبت شدیم و از ظرفیت های ورود تیپاکس (و سایر شرکت های پستی خصوصی) بازار کتاب پرسیدیم که در ادامه می خوانید.

کمی درباره پیشینه تیپاکس و گستره فعالیت هایش در زمینه پست، شرح دهید.

شرکت تیپاکس 62 سال پیش تاسیس شده و بنیان گذار خدمات ارسال کالا به صورت درب به درب در کشور است. حتی می گردد گفت زمانی که هنوز بسیاری از پست های خصوصیای که امروز معروفیت جهانی دارند شروع به کار ننموده بودند، شرکت تیپاکس فعال بود. کوشش عمده تیپاکس طی این سال ها، متمرکز بر نوآوری بوده. این شرکت با وجود پستی و بلندی های مختلف در طول سال ها، توانسته در راستا پیشرفت باشد. در نتیجه امروز دارای 700 نمایندگی در کشور است و نزدیک به 5500 نفر در این مجموعه فعالیت می نمایند. هدف ما این است که تا انتها سال به 1000 نقطه سرویس دهی داشته باشیم و در آینده ای نزدیک، یک میلیون بسته را در روز جابجا کنیم. این رکورد در حال حاضر 125 هزار بسته در روز است.

از آن جا که پس از تغییرات بنیادین در تیپاکس این شرکت تبدیل به یک مجموعه آی تی بیس شده است نوآوری هایی در تیپاکس در سال های گذشته رخ داده است. سال هاست که تیپاکس در بستر آی.تی فعالیت می نماید و به تازگی و پس از بهره برداری از اپلیکیشن مای تیپاکس، پلتفرم ای تیپاکس نیز به بخش سرویس دهی اضافه شده است. مشتریان ما می توانند با استفاده از ای تیپاکس سفارش های خود را با سرعت و سهولت ثبت و مدیریت نموده و زمان تحویل و دریافت کالا را به صورت پیش سفارش معین نمایند. در واقع با ای تیپاکس، کاربران سفارش خود را ثبت می نمایند و ادامه راستا را به ما می سپارند.

همانطور که می دانید، در سال های اخیر و با رواج هرچه بیشتر خریدهای اینترنتی، نقش پست در رساندن سفارش ها به مشتریان، برجسته تر شده است. این احتیاج در بازار کالاهای فرهنگی نیز ایجاد شده تا جایی که نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران در سال گذشته، با پشتوانه و همکاری شرکت ملی پست انجام شد. آیا تیپاکس نیز به این بازار ورود نموده و اساساً تمایلی به فعالیت فرهنگی دارد؟

ارتباط نزدیک کار ما با زندگی روزانه مردم، ارتباط قوی و طبیعی تیپاکس با روینمودهای فرهنگی را تعریف می نماید. ما، مثل هر مجموعه و سازمان دیگری موظفیم که در فرهنگ این کشور تاثیرگذار باشیم. البته که همیشه در چند حوزه مسئولیت های اجتماعی، اقدامات مختلفی انجام داده ایم. به طور مثال پیش از همه گیری کرونا قراردادهایی را با سازمان هلال احمر بسته بودیم. بحث جابجایی اقلام پزشکی حلال احمر در میان بود و در دوره کرونا هم نزدیک به 20 هزار بسته ماسک و مواد ضدعفونی نماینده را برای بیمارستان ها، هلال احمر و بعلاوه برای سازمان غذا و دارو حمل کردیم؛ این ها در حوزه مسئولیت اجتماعی تعریف می شوند.

در حوزه فرهنگ نیز دو سال پیش کتابی را با عنوان هیچی نگو و گوش کن ترجمه و منتشر کردیم که در انتها سال به تمام مشتری های تیپاکس به عنوان هدیه ارسال شد. به این نتیجه رسیدیم تا به جای ارسال سررسید یا اقلام تبلیغاتی دیگر، بهتر است به مشتری هامان کتاب هدیه کنیم. استقبال خوبی از این ایده شد و با توجه به اینکه این کتاب به اهتمام تیپاکس چاپ شده و همه هزینه هایش را تیپاکس پرداخته بود، ناشر اجازه خواسته بود تا بتواند آن را منتشر کند که ما هم با کمال میل پذیرفتیم.

در هلدینگ فاخر اقدامات دیگری هم در حوزه فرهنگ داشته ایم. سه کتاب با عنوان های فکر استراتژیک، هوش هیجانی و کتابی درباره همه گیری کرونا چاپ کردیم. بعلاوه تاریخ 62 ساله تیپاکس را مکتوب نموده ایم و در نظر داریم تا انتها سال منتشر کنیم. در سال گذشته نیز کمپینی را برگزار کردیم که طی آن از مخاطبان خواسته شد به 10 سال آینده خود نامه ای بنویسند. جوایزی هم برای برگزیدگان در نظر گرفته شد تا مردم را به آینده اندیشی ترغیب کنیم. همانطور که می دانید، در مواجهه با کرونا، بعضی آینده را روشن و بعضی تیره می دیدند. نامه های برگزیده را در قالب کتاب چاپ کردیم که فقط میان شرکت نمایندگان و به عنوان یادگاری توزیع شد.

اما درباره ارسال و جابجایی کتاب، این مساله هزینه ها جدی است؛ تاجایی که بعضی اوقات، هزینه ارسال کتاب از قیمت پشت جلد آن بیشتر می گردد. طبیعتا در این شرایط، دست ما برای حضور گسترده و در قالب رویدادهایی چون نمایشگاه مجاری کتاب تهران بسته است. به هرحال ما بخش خصوصی هستیم و از امکانات دولتی و یارانه بهره نمی بریم. بر این اساس، حوزه های عملیاتی و نمایندگی ها باید جوابگوی هزینه هایشان باشند. البته سال گذشته، بعد از این که پست اول، یکی از مجموعه های هلدینگ فاخر، اولین اپراتور رسمی کشور شد، این آمادگی را به مسئولان برگزاری نمایشگاه اعلام کردیم.

یکی از دغدغه هایی که پروژه ای مانند نمایشگاه مجازی کتاب داشت، این بود که باید در طی آن کتاب به منطقه ها دور ارسال می شد. آیا صرف نظر از مساله هزینه ها، شرکت تیپاکس می تواند به تمام نقاط کشور؛ حتی نقاط دورافتاده، ارسال داشته باشد؟

همانطور که گفتم، ما 700 شعبه در سراسر کشور داریم و در کوشش برای افزایش این تعداد هستیم. از این حیث، بزرگترین شبکه پستی خصوصی در کشور هستیم اما اگر درخواست ارسال کتاب ها به نقاطی باشد که نمایندگی نداریم، آن ها را هم سرویس دهی می کنیم و هیچ مسئله ای نداریم.

ده ها هزار ناشر می توانند درگاه داشته باشند که در آن سفارش های خود را ثبت، پیگیری و گزارش گیری نمایند. می توانند امروز 100 سفارش ثبت نموده و اعلام نمایند 20 بسته را امروز ببرید، زیرا نمی خواهم فردا سفارشی ثبت کنم و 20 بسته دیگر را فردا ببرید؛ همینطور در روزهای دیگر. یعنی می توانند نحوه ارسال بسته ها را مدیریت و مشخص نمایند که هزینه ارسال را چه کسی پرداخت می نماید. تنها مساله، همان تعرفه پست برای کتاب است که شاید به صرفه نباشد. به هرحال کار فرهنگی احتیاج به حمایت دولتی دارد.

در حال حاضر، آیا کتاب، سهمی از مراسلات شما دارد؟ یعنی بین بسته های ارسالی مشتریان، کتاب هم هست؟

بله. این روزها هم با تیپاکس کتاب جابجا می گردد. کسانی که می خواهند بارشان زودتر به مقصد برسد، افرادی که کتاب های نفیس و نسخ خطی می فرستند از تیپاکس استفاده می نمایند. اما هنوز تعرفه ویژه ای برای کتاب نداریم تا در بازار عرضه کنیم. درواقع، برای مشتری کتاب های معمولی، به صرفه نیست که با تیپاکس کتابش را بفرستد. البته درصد خطای تیپاکس خیلی کم و زیر یک درصد است و افراد، برای ارسال کالاهایی که ارزش بیشتری دارند و می خواهند در زمان کمتری به مقصد برسند، تیپاکس را انتخاب می نمایند.

در حوزه نشر، مساله ارسال کتاب به مشترهای خارج از کشور هم معمولا یکی از دغدغه های ایرانیان خارج از کشور است؛ تاجایی که متقاضیان گاهی به کپی کردن آثار روی می آورند. آیا تیپاکس می تواند وارد بازار جهانی گردد؟

هلدینگ فاخر از شرکت ها و مجموعه های متنوعی تشکیل شده است که خدمات درون شهری، بین شهری و بین المللی ارائه می نمایند. اگر فردی بخواهد از ایران به خارج و از خارج به ایران کتاب بفرستد، به وسیله تی اکسپرس، این سرویس را ارائه می کنیم. ضمن این که با تکیه بر همین توان داخلی در حال شروع همکاری با خانه کتاب هم هستیم تا برای مسئله ارسال کتاب و نمایشگاه ها، چه در داخل و چه خارج از کشور، فعالیتی جدی و مستمر را شروع کنیم.

شما یک شرکت خصوصی هستید و نمی توان مانند نهاد دولتی از شما مطالبه گری داشت، اما ظرفیت هایی که خیلی از مجموعه های خصوصی دارند، می تواند در حوزه فرهنگ هم موثر باشد. دورنمای فعالیت تیپاکس در حوزه فرهنگ و هنر چیست؟ دغدغه آن صرف نظر از مسائل مالی چیست؟ آیا ممکن است با در نظر گرفتن مسائل مالی، در اقدامی برای ترویج مسائل فرهنگی سرمایه گذاری کنید؟

ما در فعالیت های فرهنگی به سود توجه نمی کنیم. دوست داریم تیپاکس در موضوع های اجتماعی سهیم باشد. البته فعالیت های اجتماعی ما نسبت به فعالیت های فرهنگی مان، بیشتر بوده است. مثلا در زلزله کرمانشاه 500 هزار بسته را به صورت رایگان ارسال کردیم یا در هر جایی مانند ایرانشهر همیشه کوشش کردیم، بدون دریافت هزینه این اقدامات را انجام دهیم.

خوشبختانه مردم به تیپاکس اعتماد دارند و در پاسخ به این اعتماد، برنامه های زیادی برای ورود به حوزه فرهنگ و هنر داریم. چندی پیش میهمان یک شرکت انیمیشن سازی بودم و بناداریم فیلم تیپاکس را برای بچه ها که آینده ساز کشورند، بسازیم. از این گذشته، حتما در آینده نزدیک، در حوزه فرهنگ و هنر بیشتر از تیپاکس خواهید شنید.