کرونا به ما یاری می نماید افزون بر شستن دست ها، چشم ها را هم بشوییم - وبلاگ همسفر

به گزارش وبلاگ همسفر، یک روزنامه نگار و نویسنده با بیان این که دنیا علم، در موارد بسیاری، درگیر با عوامل بازدارنده، کمتر فرصت و مجال آن را پیدا نموده است تا تمام قد در برابر اندیشه غیر علمی و غیر عقلانی بایستد و از یافته هایش دفاع کند، گفت: پیداست در چنین شرایطی، علم همیشه ذیل قدرت های سیاسی-اقتصادی و مذهبی زمان خود تعریف شده و اقتدار و استقلال لازم را نداشته است.

به گزارش وبلاگ همسفر، رضا خاکی نژاد با پیوستن به پویش #علمی-شو که کرسی یونسکو آن را به راه انداخته، یادداشتی با عنوان در ستایش علم... منتشر نموده است.

در این یادداشت آمده: کرونا اگر می کُشد، هشدار هم می دهد. هشدار به آن هایی که رهیافت های عقلی در حوزه معرفت اجتماعی را بر نمی تابند و بسترساز خسارات و تلفات بیشتر می شوند. خوشبختانه، جامعه اینک به اعتبار تجربهٔ برآمده از ویروس همه گیر کرونا بیشتر از همیشه می داند که چه می خواهد. درست بر خلاف نظر بعضی جامعه شناسان در گذشته که بر این باور بودند جامعه ایران بر سر آن چه که نمی خواهد توافق دارد!

خاکی نژاد در این یادداشت می گوید: با تورقی در تاریخ علم به روشنی می توان دریافت علم از قرون وسطی به این سو، تا چه میزان فراز و فرود داشته و در این فاصله، چه دستاوردهای خیره نماینده و درخشانی به دنیا عرضه نموده است. این دستاوردها به ویژه از قرن های پانزده و شانزده به بعد، کار و زیست جمعی دنیایان را یکسره دستخوش دگرگونی بی سابقه و حیرت انگیز نموده است. تا آنجا که به گفته آلفرد نورث وایت هد در سال 1500 میلادی، مردمان اروپا بسیار کمتر از ارشمیدس که 212 سال پیش از میلاد مسیح درگذشته است، می دانستند! بدیهی است دستاوردهای علم بدون هزینه هم نبوده است. دنیا علم، در موارد بسکمک، درگیر با عوامل بازدارنده، کمتر فرصت و مجال آن را پیدا نموده است تا تمام قد در برابر اندیشه غیر علمی و غیر عقلانی بایستد و از یافته هایش دفاع کند. پیداست در چنین شرایطی، علم همیشه ذیل قدرت های سیاسی-اقتصادی و مذهبی زمان خود تعریف شده و اقتدار و استقلال لازم را نداشته است.

در بخش دیگری از این یادداشت با اشاره به اطلاعات تاریخی آمده: برتراند راسل در خطابه ای که در سال 1947 ایراد کرد، با اشاره به دشواری های علم در برابر تفکر قرون وسطایی، به مواردی چون به آتش افکنده شدن جردانو برونو فیلسوف ایتالیایی در سال 1600 میلادی و مرتد و ملحد شناخته شدن گالیله از سوی پاپِ روم به فاصله 13 سال بعد به جرم ابراز عقیده پیرامون علمِ هیات و منظومه شمسی اشاره می نماید.

خاکی نژاد می گوید: اما این بار علم در هیات و شمایل دیگری چهره نشان می دهد. وقتی نظام های مقتدر دنیا، برای گشودن گره یک دشواری ناشی از بیماری همه گیر، به ضعف و فتور در می غلتند، این علم و تفکر علمی است که از بستر خرد و عقلانیت سر بر می آورد و به مرزبندی بین خود و اصحاب حلقه های قدرت می پردازد . اینک که زورمداران، گردنکشان و قدر قدرت های دنیا در برابر ویروسی نادیده و ناشناخته سپر انداخته، شمشیرهایشان را غلاف نموده، درِ زرادخانه هایشان را گِل گرفته و مستاصل و حیران مانده اند، سلاح های متعارف و غیرمتعارف شان را به کدامین سو نشانه بروند. کرونا شروعگر عصر تازه ای در تاریخ خرد، تعقل، روشنگری و پوست اندازی تاریخی شده است. کرونا عزم آن دارد تا با خارج کردن علم از حوزه اقتدار ملاحظات سیاسی-اقتصادی و دینی، به آن سیادت، قدرت، و موقعیت تازه تری ببخشد. کرونا اینک اقتدار را در فرهنگ سیاسی و اجتماعی دنیا در چارچوب مفهومی نو تعریف و تبیین می نماید و سر بر آوردن دنیایی تازه تر را نوید می دهد.

وی معتقد است:تحلیل روشمند و فراوری اندیشه و نظر در چنین موقعیت خطیر تاریخی بر عهده اندیشه ورزان، فرزانگان و خرد پیشگانی است که به شروع عصر جدید در حیات علمی و اجتماعی دنیا باور دارند. چنین فرصت یگانه و بی همتایی از هم اینک توجه بسکمک از نخبگان و متفکران حوزه نظر و اندیشه را به سوی خود جلب نموده است. کرونا به ما کمک می نماید افزون بر شستن دست ها، چشم ها را هم بشوییم و به شیوه ای دیگر و از زاویه ای دیگر، دنیا هستی را به نظاره بنشینیم.

به گزارش وبلاگ همسفر، کرسی یونسکو در ترویج علم به منظور مقابله با شبه علم، اخبار غیرعلمی و باورهای غلطی که این روزها پیرامون کرونا ویروس جدید در جامعه منتشر شده؛ پویشی را به نام #علمی-شو راه اندازی نموده و از همه علاقه مندان به مباحث علمی درست، دعوت می نماید با فراوری و ارسال پیغام های کوتاه صوتی، تصویری و متنی، در راستای جایگزینی اندیشه و رفتار صحیح علمی در جامعه به جای هراس از این بحران، این پویش را کمک نمایند.

کرسی یونسکو در ترویج علم از صاحبنظران، متخصصان و نیک اندیشان دعوت نموده است به وسیله ایمیل کرسی به نشانی [email protected] ، صفحه اینستاگرام unescocps و کانال تلگرامی @unescocps به پویش #علمی-شو بپیوندند.